Polacy pokochali automaty paczkowe

Od 2021 r. liczba tych urządzeń wzrosła ponad dwukrotnie, do 38 tys. maszyn w 2023 r. Do rozwoju tego rynku przyczyniają się preferencje klientów. W przeprowadzonym przez firmę Colliers badaniu korzystanie z tych urządzeń zadeklarowali niemal wszyscy respondenci (99 proc.). Zauważalny jest też spadek dominacji pioniera tego rynku, firmy InPost, co świadczy o zwiększającej się konkurencji i różnorodności dostawców. W 2024 r. liczba automatów paczkowych w Polsce może osiągnąć 45 tys. Dynamiczna ekspansja oferty automatów paczkowych najbardziej widoczna jest w województwach mazowieckim i śląskim. Liczba maszyn na Mazowszu wynosi 6 tys., z kolei region Śląska wyróżnia się najwyższą gęstością tych urządzeń – aż 41 na 100 km². Wynik ten jest szczególnie wysoki, gdy porówna się go do całej Polski południowej, ze średnią ok. 19 automatów na 100 km², czy Polski północnej, gdzie wskaźnik ten wynosi zaledwie k. 8 szt.

W ostatnich latach rynek automatów paczkowych uległ znacznej segmentacji. Jeszcze w grudniu 2021 r. dominującym graczem były Paczkomaty InPost, które stanowiły 92 proc. wszystkich maszyn. Jednak do końca 2023 r. ich udział spadł do 57 proc., bo na rynku pojawili się nowi konkurenci, tacy jak DPD, Allegro, tandem DHL i AliExpress, Orlen i Poczta Polska.

„Wyniki przeprowadzonego przez Colliers badania ukazują, jak ekspansja automatów paczkowych odpowiada na zmieniające się potrzeby konsumentów” – mówi Antoni Szwech, Starszy Analityk w Dziale Doradztwa i Badań Rynku, Colliers. „Rozwiązanie to przyjęło się w Polsce jako najbardziej wygodna i dostępna forma dostawy, wpływając obecnie na dalszy dynamiczny rozwój e-commerce w Polsce” – dodaje Szwech.

Najnowsze dane z raportu Colliers z 2023 roku pt. „Automaty paczkowe 2.0: Rozwój, Innowacje, Przyszłość” rzucają nowe światło na preferencje Polaków w zakresie odbioru przesyłek. Niemal wszyscy badani (99 proc.) deklarują korzystanie z maszyn paczkowych, co stanowi nieznaczny wzrost w porównaniu do 2021 r (97 proc.).

„Co ciekawe, ponad połowa respondentów w ogóle nie korzysta z punktów odbioru za pośrednictwem firm kurierskich, a niemal 70 proc. zadeklarowało, że z usług kurierów korzysta rzadko lub wcale” – mówi Antoni Szwech. „Zamiast tego znaczna część badanych (39 proc.) deklaruje, że preferuje wyłącznie odbiór przesyłek z automatów paczkowych. Wśród głównych zalet tej formy odbioru respondenci wskazują możliwość odbioru przesyłki o dowolnej porze oraz szybkość doręczenia” – dodaje Szwech.

Odzież, obuwie i książki najczęściej w automatach

Respondenci w 2023 r. wskazali, że wśród produktów zamawianych przez nich do automatów wciąż dominują odzież i obuwie (kategorię tę wskazało 87 proc. ankietowanych) oraz książki (80 proc.). Pomimo pojawienia się nowych graczy na rynku Paczkomaty InPost nadal cieszą się wśród klientów największą rozpoznawalnością (99,8 proc.). Jednak na popularności zyskują także inne firmy, takie jak Allegro (83 proc.), Orlen (75 proc.) oraz DPD (68 proc.) – większość nowych podmiotów na rynku odnotowała wzrost rozpoznawalności w porównaniu do 2021 r.

Rosnąca świadomość ekologiczna oraz potrzeba wpisania automatów paczkowych w miejski krajobraz kształtują nowe kierunki rozwoju tego sektora. Liderzy rynku, firmy InPost, Allegro czy DPD, wprowadzają innowacyjne rozwiązania, by sprostać tym wyzwaniom. W 2021 r. InPost uruchomił pierwszy Paczkomat zasilany energią słoneczną za pomocą paneli fotowoltaicznych. Allegro poszło krok dalej, dążąc do tego, aby wszystkie ich automaty One Box były zasilane energią z odnawialnych źródeł, a dodatkowo zostały wyposażone w czujniki jakości powietrza. Z kolei DPD zainstalowało automaty bez ekranów i zasilane wbudowanymi bateriami, co jest kolejnym krokiem w kierunku redukcji śladu węglowego. Wszyscy ci operatorzy stawiają również na zwiększenie udziału pojazdów elektrycznych w swoich flotach. W trosce o lepsze wpisanie automatów w miejski krajobraz firma Allegro pokrywa ściany swoich One-Boxów roślinnością i zrezygnowała z umieszczania na nich reklam.

Ekspansja automatów w małych miejscowościach?

Obecnie 65 proc. wszystkich paczkomatów InPost znajduje się w gminach miejskich. W przypadku innych operatorów wskaźnik ten wynosi od 80 proc. do 90 proc. W miastach na każde 10 tys. mieszkańców przypada średnio niemal 14 automatów, podczas gdy w mniejszych ośrodkach miejskich i gminach wiejskich liczba ta wynosi k. 6 maszyn na 10 tys. mieszkańców. „To właśnie w mniejszych miejscowościach w 2024 roku prognozowana jest znacząca ekspansja automatów paczkowych. W całej Polsce do końca 2024 roku zasoby rynku automatów paczkowych mogą osiągnąć 45 tys. maszyn, co świadczy nie tylko o wciąż rosnącej popularności tej formy dostawy, ale także o adaptacji całej branży do zmieniających się potrzeb społecznych i środowiskowych „– podsumowuje Antoni Szwech.

O badaniu Colliers

W badaniu przeprowadzonym przez Colliers udział wzięło niemal pół tysiąca osób – 58 proc. kobiet i 42 proc. mężczyzn, wśród których 74 proc. to osoby z wyższym wykształceniem. 64 proc. badanych to osoby zamieszkujące województwo mazowieckie, a taki sam odsetek respondentów wskazał na mieszkanie w miastach o populacji przekraczającej 500 tys. mieszkańców. To już druga edycja tego badania. Pierwszą firma Colliers przeprowadziła w grudniu 2021 r. na porównywalnej próbie uczestników.